انواع ال ای دی را بهتر بشناسید!

صنعت روشنايي در سال‌هاي اخير به سمت ساخت انواع مختلف چراغ و تجهيزات نورپردازي فضاي داخلي و بيروني پرداخته است. تنوع لامپ‌ها و تجهيزات روشنايي با در نظر گرفتن کارآيي و بهينه سازي مصرف انرژي از اهميت قابل توجهي برخوردار است.

ال اي ديLED چيست ؟

ال اي دي، مخفف کلمه Diode Light Emitted يا ديود ساطع کننده نور است. ديودهاي ساطع‌ کننده نور، در حقيقت جزئي از خانواده‌ ديودها هستند که زير گروه نيمه هادي‌ها محسوب مي‌شوند. ويژگي متمايز کننده اين ابزار روشنايي نسبت به ديگر نمونه‌هاي مشابه، اين است که با عبور جريان از آن مقداري انرژي به صورت نور ساطع خواهد شد.

انواع ال اي دي را بشناسيد

در گذشته تنها سه نوع نور آبي، سبز و قرمز در انواع لامپ ال اي دي توليد مي‌شده است؛ اما امروز با رنگ‌هاي متنوعي از جمله فرا بنفش، بنفش، آبي، آبي سبز، سبز، سبز زرد، زرد، نارنجي، قرمز، قرمز تيره، مادون قرمز، سفيد (خنک، گرم، طبيعي و…) و آر جي بي RGB توليد و به بازار عرضه مي‌شوند. در ادامه به بررسي انواع لامپ LED خواهيم پرداخت.
مزاياي ال اي دي ها را مي توان اين‌گونه بيان کرد :

مقدار نور بيشتر
ولتاژ راه‌اندازي به مراتب پايين
مقرون به صرفه بودن
قابليت مونتاژ با دستگاه SMT در برخي از ال اي دي‌ها

پاور Power LED

اين مورد از انواع لامپ ال اي دي، به توليداتي اطلاق مي‌شود که توان مصرفي و روشنايي بالايي دارند. توان مصرفي اين LED عموما از 0.5 وات بيشتر است. بايد توجه داشته باشيم هر ال اي دي که توان نوري بالاتري را نسبت به ميزان حرارت توليدي ارائه مي‌دهد، از بازدهي و کيفيت بيشتري برخوردار است و به مراتب گران‌تر محسوب مي‌شود. ميانگين توان ال اي دي پاور، از 0.5 وات آغاز مي‌شود و تا 250 وات به فروش مي‌رسد. بيشترين مورد مصرف اين ال اي دي‌ها، در قاب هالوژن و روشنايي موضعي است.

از معايب اين دسته از ال اي دي ها مي توان به توليد حرارت بالا توسط آنها اشاره کرد. اين موضوع نيازمند استفاده از هيت سينک (خنک کننده) است که در انواع مختلف براي مصارف گوناگون در بازار عرضه مي‌شوند.

دي آي پي DIP LED

اولين موردي با آوردن نام اين نوع از انواع ال اي دي به ذهن مي‌رسد، لامپ‌هاي ال اي دي 5 ميلي متري دي آي پي است. ال اي دي‌ هاي DIP از قديمي‌ترين و شناخته‌ شده‌ترين انواع اين ابزار روشنايي به شمار مي‌آيند. DIP LED را در بازار ايران به نام 5 ميلي متري، کلاهي، اووال و … يافت.

ساختار اين لامپ از يک پکيج پلاستيکي کپسول مانند تشکيل شده است و درون آن يک چيپ لامپ ال اي دي وجود دارد که دو پايه بلند فلزي به عنوان اتصال از آن خارج شده است. در برخي از اين اين موارد، مي‌توان يک برجستگي پلاستيکي اضافه که کار يک لنز ساده را انجام مي‌دهد را مشاهده کرد.

چيپ هاي smd روي مدار چراغ

چيپ هاي smd چيده شده بر روي مدار (بُرد) چراغ

اس ام دي SMD LED

SMD مخفف Surface Mounted Device است و در اصطلاح به تکنولوژي در ساخت محصولات الکترونيکي اطلاق مي‌شود. اين نمونه از انواع لامپ LED، برخلاف قطعات DIP، بر پايه لحيم کاري بدون استفاده از سوراخ بر روي بُرد مدارچاپي بنا شده است. تکنولوژي به کار رفته در ساخت SMD در LED ال اي دي‌ها کاربرد فراواني دارد، به گونه‌اي که اکثر قطعات ال اي دي مورد استفاده در موارد روشنايي و نورپردازي بر پايه‌‌ي اين تکنولوژي ساخته شده‌اند.

اگر بخواهيم به مزاياي استفاده از اين مورد از انواع لامپ ال اي دي بپردازيم، مي‌توانيم بگوييم بهبود کيفيت ساخت اين لامپ، به بالا بردن توان و طول عمر اين محصول منجر شده است. اين توليدات داراي دو يا چند پايه براي لحيم کاري، به انضمام يک پد مخصوص براي انتقال حرارت هستند. به طور معمول جنس اين پد از جنس مس با کيفيت است، ال اي دي‌هايي که فاقد مس مرغوب يا فلزات مناسب‌تر هستند در انتقال حرارت به مشکل خواهند خورد و طول عمر محصول کاهش خواهد يافت. از ديگر مزاياي اين نوع LED مي توان به فشار نوري بالا و کيفيت نور زياد آن اشاره کرد که با توجه به ميزان مصرف انرژي متناسب، روشنايي مورد نياز را تأمين مي کند.
سي او بي COB LED

نام اين مدل مخفف Chips On Board به معناي چيپ يا تراشه‌هاي روي بُرد است. در فرآيند توليد اين منبع روشنايي با فناوري جديد، تعدادي چيپ SMD به صورت يک دست ومرتب بر روي يک بُرد PCB و ماژول نصب مي‌شود و يک چيپ سي او بي واحد تشکيل مي‌دهد. بصورتي که در هنگام روشن شدن به صورت يک پنل واحد روشن ديده مي‌شوند.

لامپ هاي ال اي دي به طور کلي در سايز و ابعاد کوچکي، نور فوق العاده زيادي را از خود ساطع مي‌کنند. اين ويژگي باعث مي‌شود که نور لامپ هاي ال اي دي به نسبت منابع نوري گذشته همچون لامپ‌هاي فلورسنت، داراي درخشندگي بيشتري باشد. البته همانطور که به ذهن شما هم نقش بسته است، اين ويژگي مي‌تواند باعث آزار بصري مخاطب شود و ناخوشايند باشد؛ اما اين مورد نيز داراي راهکار است:

قرار دادن ال اي دي درون يک پوشش پخش کننده نور به نام ديفيوزر. اما نکته‌اي که وجود دارد اين است که لامپ‌هاي سي او بي اين مشکل را ندارند!

توليدات COB در مقايسه با SMDها ميزان کمتري در سطح قرار مي گيرند و به همين دليل زاويه پرتو کمتري را ايجاد مي کنند، همين مسئله باعث مي شود اين مدل چراغ‌ها خيرگي کمتري را به وجود بياورند.
ام سي او بي MCOB LED

نام اين نمونه از انواع ال اي دي multiple-cups/chips on board به معناي چيپ (تراشه/جام‌ها) بر روي بُرد است و در فناوري سي او بي، تعدادي لامپ LED به صورت تراشه بر روي يک بُرد PCB و ماژول سوار مي‌شوند. به گونه‌اي که اين محصول در زمان روشن شدن، به صورت يک پنل روشن ديده مي‌شوند. در فناوري به کار رفته در توليد MCOB، به جاي يک بُرد واحد و يک ماده فسفرسان، از چند بُرد يا يک بُرد با چند قسمت استفاده مي‌شود که هر کدام از اين قسمت‌ها نقش يک لامپ سي او بي را ايفا مي‌کنند. مجموع آن‌ها تشکيل يک لامپ ام سي او بي MCOB با توان بالاتر را مي‌دهد.
تفاوت ال اي دي cob و mcob

سمت راست ال اي دي cob و سمت چپ ال اي دي mcob
تفاوت ال اي دي COB و MCOB

اين نمونه نيز همانطور که از تشابه نام آن بر مي‌آيد، مشخصات مشابهي با لامپ‌هاي سي او بي دارد. تفاوت اين دو نمونه در اين است که ام سي او بي در توان‌هاي پايين بهتر عمل مي‌کنند و مي‌توان گفت از بازدهي نوري بيشتري نسبت به لامپ‌هاي سي او بي برخوردار هستند.

امروزه پروژکتورهاي ال اي دي (flood lights) عموما با انواع SMD و COB و MCOB توليد مي شوند که بيشترين بازدهي را نسبت به مصرف داشته باشند. نکته مهم در اين نوع چراغ‌ها نوع لنز و درايور آن مي باشد.

ال اي دي رشد گياه

محيط زيست و اهميت آن از مواردي است که در توليد لامپ‌هاي ال اي دي به آن توجه ويژه‌اي شده است. مهمترين مورد آن را مي‌توان کمتر شدن تبديل انرژي الکتريکي به انرژي حرارتي دانست. همچنين مي‌توان گفت ال اي دي هايي با نام Grow LED توليد شده‌اند که فول اسپکتروم و ترکيب دو طول موج قرمز و آبي هستند و براي رشد گل و گياه مفيد و مؤثر هستند.

چراغ ال اي دي رشد گياه به منظور تسريع و بهبود رشد گياه، دو رنگ قرمز و آبي توليد مي‌کند. هر چقدر ميزان آبي آن بيشتر باشد براي رشد سبزيجات و در صورت زياد بودن رنگ قرمز، مناسب براي رشد گل خواهد بود. با نورپردازي ويژه رشد گل و گياه مي توانيد به راحتي گل بکاريد و از برداشت گل هاي مرغوب لذت ببريد!

نئون LED

اين محصولات از جنس پلاستيک هستند و انعطاف پذيري بسيار خوبي دارند. از مزاياي Neon LED مي‌توان به نصب با شکل دلخواه اشاره کرد. بيشترين کاربرد آن در صنعت تابلو سازي است و مصارف تزئيني و نورپردازي دارد.

ال اي دي بلوکي

در توليد اين محصول از چند ال اي دي پاور يا ال اي دي داراي اس ام دي به شکل بلوک و در رديف‌هاي چندتايي در کنار هم استفاده شده است. محصولات بلوکي با رنگ‌هاي مختلفي توليد مي‌شوند که مي‌توانيد با توجه به کاربرد مورد خود، براي انتخاب آنها اقدام کنيد. از اين محصول در مواردي مانند دکوراسيون منزل، ساخت تابلوي چلنيوم، پشت لوگوي مغازه‌ها و فروشگاه‌ها و… مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
ريسه شلنگي ال اي دي روشن با نور طبيعي

ريسه نوري (ريسه شلنگي)

ريسه نوري يا ريسه شلنگي ريسه‌هايي هستند که در آنها تراشه‌هاي ال اي دي يا SMD با فاصله‌اي يکسان، مشخص و موازي روي PCB نرم قرار مي‌گيرد. اين محصول بصورت متري عرضه مي‌شود و تعداد چيپ LED استفاده شده در آن مي‌تواند بين 65 تا 185 عدد متغير باشد. از اين محصول مي توان براي نورپردازي داخلي و نما، نور مکمل، نورپردازي همگام و روشنايي در فضاي آزاد استفاده کرد. توجه داشته باشيد کاربرد اصلي ريسه‌هاي نوري به عنوان نور مکمل و يا نورپردازي است و به عنوان منبع نور اصلي پيشنهاد نمي‌شود.

 

تیم فنی الکتریکی و لوستر آزاد